Kara Şovalye Yükseliyor(The Dark Knight Rises,2012)

Nolan’lı batman filminin sonuncusu blu-rayli olarak dün itibariyle satışa sunulmuştu. Malum filmi izledikten sonra birkaç şey karalayayım dedim. Öncelikle nedenlerle ilgili yazacağım(mesela bane neden maske takıyor?) sonra diğer insanların  filme yönelik eleştirilerinden söz edeceğim, sonra da kendi eleştirilerimi ve diğer konuları anlatacağım. Uyarmamda fayda gördüğüm bir iki konu daha var. Birincisi yorum bayağı uzundur,detay içerir; ikincisi de filmle ilgili spoiler vardır. Daha önce söyledim yine söyleyeyim: İzlemeyen okumasın. 

1.BÖLÜM

BANE NEDEN MASKE TAKIYOR?

Hepimiz filmi izlerken demişizdir. “Kim bu Bane? Nereden çıktı? Neden bu kadar güçlü?” Film izledikten sonra az çok Bane bilgi sahibi olmuştuk. Ama yine de eksik kalan şeyler var. Bununla ilgili birkaç açıklama da var. Fİlmin kostüm tasarımcısı Lindy Hemming, bir dergiye yaptığı açıklamada, Bane’in geçmişiyle ilgili bir flashback sahnesinin olduğunu, filmin orijinal versiyonunu izlemediğini söylemiştir. Demek ki yapım ekibinin hatası yüzünden Bane ile ilgili tam bilgi edinemiyoruz. Hemming devam ettiği açıklamasında  şunları söylüyor:

O sahnede görmeniz gereken şey Bane’in gençliğinde yaralanmış olması. Kostümünün en önemli özelliklerden biri sırtındaki yara izi. O kurşungeçirmez yeleği takmazsa bile, beline kemer veya pantolon askısı takmak zorunda. Hapishanede geçen (Bane’in Batman gibi dövüşmeyi öğrendiği ) o sahnede, yine belindeki kemere benzer bir şey takıyor. Kemer onu destekliyor ama o sahnedeki kemer daha sonra taktığıyla aynı değil. Ayrıca yine aynı sahnede başka bir gaz maskesi de takıyor. Eğer filmi dikkatle izlediyseniz ve eğer sahneyi çıkarılmadıysa (eminim çıkarmamışlardır), Tom Hardy’nin dövüştüğü ve insanlar tarafından alay edildiği uzun bir sahne var. Üzerinde zincirlerle ahşap bir şeyin üzerinde duruyor, bu sırada insanlar ona saldırıyor. O sahnede, normalde taktığı maskenin çok daha ilkel ve eski bir versiyonunu takıyor.

Bir yandan da şu dikkatimden kaçmadı. Filmin ilk uçak sahnesinde Bane CIA ajanına şunları söylemişti: “Maskeyi takmadığımda kimse kimliğimle ilgilenmiyordu.” Maskenin ne denli önemli olduğunu görmüş bulunmaktayız. İnsanların maske gibi sembolik şeylere daha fazla anlam yükledikleri aşikar. Bunu V For Vendetta ve Batman’de fazlasıyla gördük.

Şunu da söylemek istiyorum. Bane’nin maskesi yap itibari ile iki elin ağzı kapatması gibi sembolik bir anlam veriyor. Dikkat edersenin maskenin azğı kısmının aşağı ve yukarı bölgesinde parmaklara benze 4 tane çubuk görmekteyiz. Acaba diyorum, Miranda Tate’ e aşık olan Bane’ in susturulması için böyle bir şey mi yapılmış. Tabi bu sadece öne savurduğum olağan dışı bir komik bir fikir. 🙂

KAPİTALİST SİSTEME ELEŞTİRİ

Nolan filmin belirli yerlerinde varolan sistemi yermiştir. Birincisi zenginin fakiri nasıl hor gördüğünü, ikinicisi de büyük şirketlerin ellerindeki maddi gücü,  nükleer bombası gibi tüm insanlığı yok edebilecek düzeyde silahların yapımında kullanmalarını eleştirmiştir. Daha önce kimsenin yazdığını görmedim. Benim gözüme çok çarpan bir sahne vardı. Bane ve adamları borsayı soydukları sahnede, finansmanlardan birinin ayakkabıcıya nasıl davrandığı gözden kaçmadı.

Burada ayakkabısını boyayan boyacıya parayı veriş şekline bakmanızı istiyorum. Daha doğrusu vermiyor, cebinden çıkardığı gibi atıyor. İşte bu parası olan zenginlerin, fakirleri ne denli aşağıladığı aradaki satatü farkına daha da sınır koyduğunu göstermektedir.
Yine başka bir sahnede toplum düzeninde düşük statüdeki insanların hor görülmeye yüz tuttukları anlatılmış.

Kardeşinin  tünelde öldüğünü öğrenen bu çocuk tünellerde yaşayan insanların nelere umut bağladıklarını anlatmıştır. Yetimhanelerde 17 yaşından sonra çocuklar sokağa bırakılır, sokakta umut kapısı arar; çareyi de tünellerde hayatlarını riske sokarak bulurlar. Aşağıda iş var, yukarıda yok. Üst metindeki anlamla bunun arasında hiçbir fark yok. Yetim kalan insanların ölüme terkediğildiği bariz bir şekilde göze çarpmaktadır. Nolan’ın eleştirisi budur.

Diğer yandan film siyasi bir hedef göstermiyor. Sadece eldeki teknolojik malzemenin ne denli risk taşıdığını gözler önüne seriyor. Reaktörlerden birer atom bombası çıkabileceği bunun da son derece tehlikeli olduğu anlatılmış.

BATMAN VE SEMBOL İLİŞKİSİ

Batman filmin finalinde öldü ve heykeli dikildi. Burada Batman’ in kim olduğundan çok herkes olabileceği gibi bir anlam çıkarabiliriz. Yani batman eşittir Gotham halkı… Bruce Wayne de bu sebeple filmin finalinde gözüküyor. Ölen o değil, batmandir çünkü. Batman hava aracıyla kendisini feda etmiştir. Yani Wayne son sahnede gösterilmeseydi o zaman Batman wayne olurdu. İşte öyle olmadı. Filmin teması gereği Wayne normal hayatına devam etti, Batman’de kahraman oldu.

2005′ te başlayan serinin ilk

filminde Batman bir kahraman değildi, aynı şekilde 2008 deki filmde de henüz kahraman değildi. O sadece Gotham’ı koruyan bir bekçiydi. Batman Begins’le doğdu, The DArk Knight’ la büyüdü ve Rises ile olgunlaştı, yani kahraman oldu. Kahraman olarak öldü. Geçenlerde C. Nolan bununla ilgili bilgiler açıklamıştı.

Batman’in bir sembol olmasıdır. Herkes Batman olabilirdi ve bu bizim için çok önemliydi. Batman hayranlarının bir kısmı karakterin felsefesinin böyle yorumlanmasını kabul etmeyebilir. Ama bence bu Bruce Wayne ile Alfred’in Batman Begins’te özel jetteki sahneleriyle başlıyor. Batman’e dönüşen bir adamın güvenilir bir tanımlamasını yapmak için bulduğum tek yol gerekli bir sembol olması ve kendisini değişim katalizörü olarak görmesi, bu nedenle bunun geçici bir süreç olmasıydı. Belki Gotham’ın iyiliği için şehri geri almak adına simgesel olarak cesaretlendirildiği beş yıllık bir plandı. Bana göre, bu misyonun başarılı olması için hikayenin sonlanması gerekiyordu.

BANE VE JOKER

Bunun kıyaslamasını yapmamız istenirse şunları diyebilirim: Kimse Joker gibi olamaz. Zaten Nolan “Joker’ in yerini Bane ile doldurmak istedim” gibi bir açıklaması da olmadı. Bu filmde bir köt yaratılmak istendi o da Bane oldu. Joker’in bir amacı yok. O sadece kötülük yapmak için kötülük yapar, yakıp yıkar. Bu işten zevk aldığı için Gotham’ın başına musallat olmuştur. Ama Bane öyle değil. O geçmişten gelen yaşantısının hıncını çıkarmak istemektedir. Sahnelerle göstereyim.

  

Bir de Miranda Tate ile arasındaki bağlantıya bakarak, Bane’in hiçbir zaman Joker gibi olamayacağı bellidir.

YENİ BATMAN JOSEPH GORDON LEVİT Mİ?

Cristopher Nolan ısrarlar üzerine bunu cevaplıyor.

Bana göre, The Dark Knight Rises özel olarak ve kesin bir şekilde Batman hikayesinin sonudur. Filmin açık uçlu sonu filme katmak istediğimiz çok önemli bir tematik fikirdi. Açık uçlu son unsurlarını kullanmanın amacı Batman’in bir insan olarak önemli olmaması ve bundan çok daha fazlası olması fikriyle ilgiliydi. O bir sembol ve semboller var olmaya devam eder. 

Ben biraz farklı düşünüyorum. Tamam açık uç bıraktın diyebilirsin yine de açık uç bıraktım demek tematik anlamla bağdaştırılamaz. O sahneyi gösteriyorsan sen de ilerde belki olur diyorsundur. Senin Batman’ a yazdığın bir mektup var. (bkz. mektup) Mektuptan anladığım kadarıyla daha önce de çekmeyeceğim demişsin, devam filmlerini çekmişsin. Kesin çekilmeyecek diye bir şey söyleyemeyiz. Bekleyip göreceğiz. Ben çekilmesini istemem. Tadı damağımızda kalsın.

2.BÖLÜM

BRUCE WAYNE’ İN BASTONLA GEZMESİ

Bir çok insan bruce’un neden bastonla gezdiğini yazmış. Buna açıklık getirelim. 4 yıl önceki serinin ikinci filminin son sahnelerinde dikkat ederseniz batman bir sürü boğuşmalar yaşıyor. Köpek ısırıyor, kaç metre yükseklikten yere sırt üstü düşüyor ve sonunda da yaralanıyor. Siz de farkettiyseniz polislerden sekerek kaçıyor. O yüzden eleştiri yapacaksınız iyi araştırmalısınız. Eleştirmek için eleştirmeyin.

FİLMİN SONUNDAKİ ATOM BOMBASI

Filmin sonunda patlayan o atom bombasının tüm şehri yok edeceği yazılmış çizilmiş. Atom bombasının etki alanı 100 kmlik alanı kapsıyormuş gibi yorumlar gördüm. Nolan bunu açıklamış. Bir sahnede Dr. Pavel bu bombanın etki alanını söylüyor. Screen shotla göstereyim:

FİLMİN SONU VE BATMAN

Gene filmin sonuyla devam edelim. “Bruce Wayne niye ölmüyor ya!” denilmiş. Şimdi aralarda geçen bazı sahnelerde bunun sebebini açıklamışlar. Alfred’ ın kafede Bruce Wayne’i görmesiyle şaşkına dönen izleyicilere cevabımızı verelim.

Özellikle son cümlede finaliyle ilgili bilgi verilmiş değil mi?

BEL KIRILMASI

Filmde göze çarpan başka bir eleştiri ise “Wayne’ nin beli kırıldıktan sonra nasıl yeniden doğruldu ve dağ gibi adamı devirdi?” Şimdi efendiler, Batman’in Bane’i yenmesi bele bağlı değildi. Tamam, ilk başta dağ gibi herif Batman’ in belini kırdı ama oradaki Batman’ de eksik olan bir şeyler vardı. Birincisi antrenmansızdı, kondisyon olmadan bane ile karşılaştığı zaman tokadı yedi. Bir de psikolojik açıdan da güçsüzdü, henüz bir kahraman değildi; gücünü göstermeye çalışan biriydi. Hapishane ona ilaç gibi geldi. Orada kendini sineye çekti ve hapishane arkadaşlarının yardımıyla kurtulmayı başardı. Hapishanede iki şınav çekip Bane’ i yenemezsin zaten. Kafa olarak hazırdı ve Bane’i alt etti.
Doktorla aralarında geçen sahneler cevabı veriyor aslında.

SİNEMADA İZLENMEYEN FİLM, FİLM DEĞİLMİŞ

Yok artık Lebron James diyorum yani! Ne alakası var lan! Ben sinemada izlemedim, kaldı ki sinemada film izlemeyi de filmden saymıyorum. Sen sinemada film izlemeyenleri, blu-ray den torrentden film izleyenleri nasıl izleyici yerine koymazsın? Bizim sözümüz geçmiyormuş, yorum yapma hakkına sahip değilmişiz. Gel de sakin ol işte. Asıl sizin yaptığınız mallık kisme kusura bakmasın. Sinemada film mi izlenirmiş lan! Kendini bilmez insanların, dıt dıt telefonuyla oynayan insanların arasında film mi izlenir? Sen tam konsantra olmuşsun filme, öndeki sığırın teki açıyor dokunmatik ekranlı telefonu bir anda sinema salonu bembeyaz oluyor. Kimisi zırt bırt içeri girip dışarı çıkıyor. Kimisi öksürüyor, ağlıyor zırlıyor. Sinemada nasıl film izleneceğini bilmeyen insanlar arasında dilm mi izlenir? Fİlm Ağustosta gösterildi, yorumumu şimdi yapıyorum. Çünkü blu-ray’i yeni çıktı. Ben açarım evimde blu-rayli filmi mi, kurarım ortamımı kimse de karışamaz. Bu kadar basit bir düşünce yapısı olabilir mi? Kendisini zengin sanıyor, sinemada izliyor. Boşu boşuna paran gitti asıl kerizlik sende yani. ALLAH bilir bir de dublajlı izlemiştir. Al bir de buradan yak! Gerçi kime ne anlatıyoruz ki! aklıma gelmişken söyleyeyim. Diyelim sen 90 doğumlusun. 2000’li yıllardan sonra sinemaya gitmişsin iyi güzel, böyle bir fikrin var. Burada saçma bir şey daha söyleyeceğim. Şimdi sen 90′ lı yıllardan önceki filmleri nereden izleyceksin? Paralel evrende mi izleyeceksin yoksa zeki çocuk!

FİLM HATA ARANARAK İZLENMEZ

Bilirsiniz bu kitleyi, filmde nerede bir eksiklik var hemen bulur. Daha doğrusu o filmi izlemez, filmdeki hataları arar. Görüntüde yeşil bir lombarghini görünür ama onun odak noktası araba değil çevredeki nesnelerdir. Böyle film izlenmez! “Sonunda ne olacak, ölecek mi şaşıracak mıyım?” diye gereksiz dikkatle film izlenmez. Her filmin hatası vardır, hata arayarak boşa çabalamayın. Tamam, bende filmin hatalarını yazdım ama gözüme çarpan şeylerdi bunlar. İlk izlediğimde iki üç hata bulmuştum. Çünkü kaptırmıştım kendimi. Ama ikinci izleyişimde sizin tezlerinizi çürütmek için hem yukarıdaki fikirleri yazdım, hem de ekstra hatalar buldum. Tekrar ediyorum, hata aramak için film izlemedim.

VİDEO KALİTESİ

Adam gitmiş torrentden 700 mb avi dosyasını bilgisayarına indirmiş, film yorumu yapıyor. Haliyle filmi de beğenmiyor. Bu normal bir şey. Sen filmi 1080p izle bakalım yorumun değişecek mi? Film zaten görsel bir şölen sunuyor, bunu 700 lik şik*k kalitede izlersen filme her türlü eleştiriyi yaparsın. Batman’in hava aracını kullandığı sahnede sesten benim ev sarsıldı be sen ne diyorsun. 🙂 Alttakinden bahsediyorum.

MANTIKSIZLIK İÇİNDE MANTIK ARAYANLAR

Var böyleleri de var. Adamın biri demiş ki “batman nasıl uçuyor yeaaa, çok saçma!” Bu adam matrix hakkında methiyeler düzmüş. Ulan hıyar herif, matrix de neo uçuyor, adamlar havada gangsterlik oynuyor bunda mantık aramıyorsun da Batman’de mi arıyorsun? Senin amacın Nolan’a filme bok atmak başka bir şey değil. Sırf başkalarının gözünde değerli gözükmek için farklı yorumlar yapmak. İlla sepetin içinde çürük elma çıkıyor yani. Marjinal olmaya çabalamak ve göt olmak bu olsa gerek.

BÖLÜM 3 

Tekrar söylemeliyim, hata arayarak film izlemedim, sadece gözüme çarpan şeyleri yazma gereği duyuyorum. Bu kadar hata olmasının sadece bir sebebi vardır: filmin yapımcısının baskısı…Warner Bros. ve Legendary Pictures ortak yapımlı bu filmde ortada verilmiş bir söz vardır: “Biz söz verdik bu filmi 2012 yazına bitireceğiz.” Normalde işin içinde sadece Warner Bros. olsaydı belki bu kadar hata olmazdı. The Dark Kniht gibi daha güçlü bir yapım çıkabilirdi. Hadi bitireceğiz ha gayret diye diye bir sürü hata, Nolan’ın bazı günlerde setlerde olmaması da cabası. 2010 yazında Inception’u bitiren ekip 2 yılda 165 dakikalık film yapıyor. Üstelik kamera arkası ekibi oyuncu ekibiyle tam bir görsel şov sunuyor.  Bu kadar kısa zaman diliminde çıkan yapıttan hatalar olması olasıdır. Neyse hataları inceleyelim:

BATMAN-CATWOMAN-BANE

Batman bu iki oyuncunun gölgesinde kalmıştır. Önplana çıkarılmamıştır. Filmi hiç bilmeyen birisi başrol oyuncusunu Anne Hattaway sanabilir. Gerçi yine başrol oyuncusu da benim demek istediğim batman daha geri planda…

TOPAL ADAM

Bastonlarla gezen Bruce Wayne nasıl dans edebilir?

Dans ederken sanki sakat değilmiş gibi… Yine de dans ederken dönüşlerde sıkıntı yaşamadı gerekir. Gayet normal bir şekilde dans ediyor.
Onu geçtim, hastanedeki sahnede gayet rahat bir atlayış yapıyor. Sakat olmasına rağmen.

BANE VE ŞİŞİRİLMİŞ VÜCUDU

Bane gibi kaslı biri, batman’in belini kıran birinin vücudu feci şekilde çirkin gözüküyor. Hiç kimse buna dikkat etmemiş mi?

BORSADAN ÇIKAN MOTORLAR

Bane ve çetesi borsadan çıkarken motosiklet kullanırlar. O motosikletlerin içeri nasıl girdiğini görmedim. Bane pizzacıydı da ya diğerleri? Bir de motosiklet dışarı da park etmez mi? Biri aydınlatırsa sevinirim.

TUTUKLULUK YAPAN SİLAHLAR

Filmin iki yakın çekim dövüş sahnesinde silahların kullanılmadığını gördüm. Birincisi:

Arkadaki eleman elinde oyuncak gibi tutuyor silahı.
Başka bir sahne:

KAHİNLİĞE LÜZUM YOK

Genelde filmde en sık gördüğüm şey bir sahnede bir şey konuşulurken sonraki sahneler hakkında bilgi vermesiydi. Mesela filmin finali daha önceden söylendi. Afred ile batman arasındaki kafe konuşması, batman ve blake arasında geçen kimi dialoglar… Verdiğim capslerden de bunu görebilirsiniz.

MİRANDA TİLA’NIN ÖLÜMÜ

Bu sahne hakkında hiç mi hiç bahsetmek istemiyorum. Filmler mi, karıştı ne oldu? Kadın azer bülbül gibi titreyerek gitti? Kamerayı kimin eline verdiler, kimse görmedi mi bu rezil sahneyi?

SAVAŞMA SEVİŞ

Bombanın patlamasına 3 dakika kalmış, şunların yaptıklarına bakın:

Böyle bir şey olamaz. Çok saçma olmuş bu kısım da…

İPSİZ RECEP

Hapishanedeki sahneden söz ediyorum. Batman o kadar uğraşır yapamaz, oradan çıkamaz. Ama doktor bey der ki “bir çocuk gibi ipsiz çıkacaksın, o zaman gerçek korkuyu yaşarsın” Ulan daha önce niye söylemediniz adama? 😀 Kaç defa denedi.

TÜNELDEKİ POLİSLER

Bir kere hiçbir yerde şehrin tüm polisleri bir yere gönderilmez. Üstteki güvenliği sağlamak için bir ekipde orada bırakılır. Ama öyle olmuyor. Şehrin tüm polisler tünele indiriliyor. Yanlış bu tabi… Eksiklik.

BANE VE MİRANDA

Bane o kadar uğraşıyor ediyor, sanıyorsunuz ki bu bağımsız güçlü biri… Lakin öyle değil. Miranda’ya aşıkmış. Bu kadar güçlü yaratılan bir karakterin direktif alması olmamış. Bu olsa bile en sonunda Miranda “batman’i öldürmemeleri” emrini verir. Buna rağmen Miranda’nın her sözünü dinleyen Bane bunu dinlemez. Batman’ e silah doğrultur. İlginç!  Bane gibi bir adam ağlıyor.

BATMAN NE ARA GOTHAM’A GİTTİ?

Batman hapisten kurtulur ve bombanın patlamasına iki gün kala Gothama ulaşır. Senaryonun geçiştirilen başka bir yeridir burası.

ALLAAAA ALLLAAAAA HÜCUM

Savaşa gider gibi bu nasıl sahne ? Karşı tarafta AK-47 var batman aracı var, bizimkiler tabancayla saldırıya geçiyor. Çanakkale savaşı mı bu?

SON BİR ŞEY DAHA

Batman hava aracıyla bomba yüklü kamyona nasıl ateş eder. Araçta Jim GORDON da olmasına rağmen… Bu da hatalardan birisi…

DİĞER:

OYUNCULAR

Bana göre en iyisi Anne Hattawey idi. Hatta şunu söyleyeyim: Ben bu kadının oyunculuğundan tutun da tipine kadar hiçbir şeyini beğenmezdim. En iyi rolü kendisi çıkarmıştır. Kadın olmasına rağmen… Neden bunu dedim çünkü kadın kahramanlar genelde çok gıcık görünürler. Underworld deki Kate Backinsale, ölümcül deneydeki kasıla kasıla kasmen olan Mila Jojowich… Anne öyle değil işte. Bunun haricinde Tom Hardy yime her zamanki şovunu sergilemiştir. Son yılların en beğendiğim oyuncusu… Michal Caine usta aktör mezarlık sahnesinde ağlatır. Diğer tüm oyuncular da figuranlar dahil son derece iyi iş çıkarmışlardır.

Söylemeden geçemeyeceğim Batman karanlık kuralını burada yıkmıştır. Gündüz düşman avına çıkmıştır.

Sonuç olarak filmi izleyin izletin. Adamlar 3 saat boyunca süper efektli film sunmuş hans zimmer yine mükemmel müzikler yapmış, sırf müzikleri için bile izlenir. Batman’ın geri döndüğü sahnedeki müziği insana gaz verdirmektedir. “Ben de Batman olmak istiyorum” dersiniz. Ama böyle nankör bir halk olduğu sürece ben Batman falan olmam 😀 siz kurtarılmayı haketmiyorsunuz 😀

WHERE ARE THEY!

Batman abimiz 2.filmdeki gib yine where are they deyip sağa sola saldırıyor. Bu sahneleri koymadan edemeyeceğim.

The dark knight
The dark knight rises

Filmden beğendiğim bazı sahneleri paylaşıp yazıyı noktalıyorum.  Meraklısı vardır herhal.

Okuyanların gözünden öperim 🙂